Wikipedia’da; Aydınlatmanın Tanımı: “Aydınlatma veya ışıklandırma, pratik veya estetik etkiler elde etmek için ışığın planlanarak kullanımıdır” olarak yapılmıştır. Bu tanımı bir Aydınlatma Tasarımcısına soracak olursanız cevabı muhtemelen “Aydınlatma bir sanattır” olacaktır. Günümüzde, aydınlatma tasarımı bir lüks olmaktan çıkmış, ihtiyaç haline gelmiştir.
Mimari aydınlatma tasarımının amacı; teknik gereksinimleri sağlarken hem göze, hem de ruha hitap edebilmektir. Kısacası aydınlatma tasarımı, yalnızca görsel şıklık olarak düşünülmemelidir. Çünkü aydınlatma tasarımı teknik ve bilimsel pek çok konuyu da kapsamaktadır.
Aydınlatma Tasarımcısı Kimdir? Kullanıcının, gözünü ve zihnini yormayan, rahat ve net bir şekilde görmelerini sağlayan, bulundukları ortama göre ruh halini düzenleyerek, mutlu hissettiren mimari aydınlatma tasarımları, “Aydınlatma Tasarımcıları” tarafından tasarlanmaktadır. Işığın doğru şekilde kullanılmasını, zaman ve maliyeti göz önünde bulundurarak en doğru şekilde sağlayan kişilerdir. Ayrıca projenin genel konsept tasarımında görev alan uzman danışmanlardan biridir.
Kullanıcıların sağlık ve esenliğini göz önünde bulundurarak, bir proje için hem işlevsel hem de çekici bir aydınlatma konsepti tasarlamak onların sorumluluğundadır.
Eğitimi Ne Olmalıdır? Aydınlatma Tasarımcıları genellikle, Elektrik Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı ve İç Mimarlık bölümlerinde eğitim görmüş kişiler olmaktadır. Aydınlatma Tasarımı için Türkiye’de henüz açılmış bir lisans programı bulunmamaktadır. Bazı üniversitelerde bölüm dersi olarak verilmektedir. Fakat yurtdışında çok sayıda yüksek lisans programı bulunmaktadır.
Ne İş Yapar?
Aydınlatma projelerini, mekânın işlevine ve fonksiyonuna uygun olarak tasarlamak,
hesaplamalarını yapmak ve raporlamak,
Süreci koordine etmek,
Projede görev alan ekibin diğer üyeleriyle bağlantı kurmak,
Yönetmeliklere ve standartlara uygunluğu sağlamak, kontrolünü yapmak,
Aydınlatma ürün tasarımcıları ve tedarikçilerle bağlantı kurmak, süreci devamlı olarak denetlemek,
Gerektiğinde alternatif çözüm önerileri sunmak ve tartışmak için müşteri ve diğer ilgili kişiler ile bağlantı kurmak ve iletişim halinde olmak
Hangi Programları Kullanırlar?
Aydınlatma Tasarımcılarının genellikle kullandıkları programlar aşağıdaki gibidir.
DIALux evo : Dünya çapında aydınlatma tasarımcılarının en yaygın olarak kullandığı aydınlatma tasarımı programıdır. Türkçe dil desteği mevcuttur.
DIALux 4 : DIALux evo’ya göre daha az işlevsel olarak nitelendirilen DIALux 4’te de Türkçe dil desteği mevcuttur. Fakat DIALux, kendi sitesinde artık DIALux4 için indirme bağlantısı vermemektedir.
Relux : Aydınlatma tasarımı ve hesaplamaları yapabileceğiniz ücretsiz bir programdır. Türkçe dil desteği bulunmaktadır.
Nerelerde Çalışabilirler? Aydınlatma Tasarımcıları; aydınlatma armatür üretimi yapan firmaların proje departmanlarında, mimari sektörde faaliyet gösteren firmaların tasarım alanlarında, aydınlatma danışmanlığı veren firmalarda çalışabilmektedirler.
Kimler İçin Uygun Bir Meslektir? Aydınlatma tasarımı, çok fazla detayı içinde barındıran bir konudur. Bu alanda ilerlemek ve saygınlık kazanmak isteyenleri uzun bir süreç beklemektedir. Her meslekte olduğu gibi bunda da eğer işinizi çok sevmiyorsanız bu alanda ilerleyemezsiniz. Eğer tasarımı ve ışığı seviyorsanız bu meslekte çok iyi yerlere gelebilir, yaptığınız her işten çok mutlu olabilirsiniz.
Eğitim ve Forumlar
DIALux Eğitimleri DIALux Firması’nın kendi bünyesinde ücretli ve ücretsiz eğitimleri bulunmaktadır. Bu eğitimler sonrasında sınava girerek sertifikanızı alabilirsiniz. Eğer aydınlatma alanında uzmanlaşmak isterseniz Expert for Lighting Design (Aydınlatma Tasarımı Uzmanı) eğitimini alarak, alanınızda uzman olduğunuzu belgelendirebilirsiniz.
ATMK 1995 yılında kurulmuş olan Aydınlatma Türk Milli Komitesi, kuruluş amaçları doğrultusunda aydınlatma ile ilgili alanlarda bilim ve teknolojinin gelişmesine yönelik akademik ve teknolojik çalışmalar yapılması için önderlik etmektedir. Düzenli olarak eğitim ve seminerler düzenlemektedirler. Eğitimler online olarak da verildiğinden, zamandan tasarruf etme açısından oldukça faydalı olmaktadır.
SLL (The Society of Light and Lighting)
Işık ve Aydınlatma Derneği olarak bilinen ve bir asırdan fazla bir tarihe dayanan Topluluk, ilk olarak 1909’da Aydınlatıcı Mühendislik Topluluğu olarak kurulmuş olup, daha sonra Chartered Institute of Building Services Engineering’in (CIBSE) bir bölümü haline gelmiştir.
Tasarımcılar, mühendisler, araştırmacılar, eğitimciler ve tedarik zincirindekiler dahil olmak üzere, ışık ve aydınlatma alanında faaliyet gösteren herkese profesyonel bir kimlik kazandırmaktadırlar.
Işık ve aydınlatmanın tüm yönleriyle ilgilenen insanların bir araya gelebileceği bir forumdur.
Işık ve aydınlatma için eğitim ve yeterlilik standartlarını belirleyerek, sürdürülebilirliğini sağlarlar.
ILP (Institution of Lighting Professionals) Hem iç hem dış aydınlatma eğitimleri mevcuttur. Verilen eğitimler aydınlatma profesyonellerinin, potansiyellerini en üst seviyeye çıkarmak üzerinedir. İyi ve doğru aydınlatmayı sağlamak ve teşvik etmek için düzenli olarak etkinlikler düzenlemektedirler.
IALD (International Association of Lighting Designers) IALD, profesyonel aydınlatma tasarımcılarının ilerlemesini ve tanınmasını teşvik ederek aydınlatma tasarımının mükemmelliği için evrensel standardı belirlemeye çalışır.
Kaynaklar:
Wikipedia
DIALux
Keystone Online Studies
9lib.net
cibse.org
iald.org
ATMK
